"Život je kratak za Sarajevo.."
- ABDULAH SIDRAN
O Sarajevu..
Sarajevo je glavni i najveći grad Bosne i Hercegovine, njena metropola i njen najveći urbani, kulturni, ekonomski i prometni centar, glavni grad Federacije Bosne i Hercegovine i sjedište Kantona Sarajevo. Nalazi se u središnjem dijelu jugoistočne Evrope i Balkana. Kroz grad protiče rijeka Miljacka, a u neposrednoj blizini grada u općini Ilidža je i izvorište rijeke Bosne, izletištem Vrelom Bosne. Oko grada nalaze se planine: Jahorina, Bjelašnica, Igman, Treskavica i Trebević.
Sarajevo je vodeći politički, društveni i kulturni centar u Bosni i Hercegovini i istaknuti kulturni centar na Balkanu. Grad je poznat po svojoj tradicionalnoj kulturnoj i religijskoj raznolikosti, sa pripadnicima islama, pravoslavlja, katolicizma i judaizma koji tu egzistiraju stoljećima. Zbog svoje duge i bogate historije, vjerskih i kulturnih raznolikosti, Sarajevo se ponekad naziva Jerusalem Evrope ili Jerusalem Balkana. To je jedan od evropskih gradova, koji ima džamiju, katoličku crkvu, pravoslavnu crkvu i sinagogu u neposrednoj blizini.
Antičko doba
Historija prvih ljudskih naselja na području Sarajeva seže do mlađeg kamenog doba. Nakon perioda neolita, ilirske i rimske vladavine, u 7. stoljeću ovdje se naseljavaju Slaveni. U povelji iz 13. stoljeća područje Sarajeva je bilo dio župe Vrhbosna.
Vrhbosna je najstarija župa srednjovjekovne Bosne. O ovom periodu najviše svjedoče stećci (nadgrobni spomenici) pronađeni nedaleko od Sarajeva koji se danas mogu pronaći u vrtu Zemaljskog muzeja u Sarajevu.
Srednji vijek
Na području Vrhbosne Osmanlije su stvorile svoja prva stalna uporišta. 1435. godine i padom utvrde Hodidjed, na obalama Miljacke nastaju naselja iz kojih će se kasnije oformiti Sarajevo.
Osnivačem Sarajeva smatra se Isa-beg Ishaković, koji je 1462. izdao odredbu o formiranju grada. U ovom periodu sagrađene su građevine koje se i danas smatraju simbolima i glavnim turističkim atrakcijama u Sarajevu, a to su: Careva džamija, Kuršumli medresa (Gazihusrev-begova medresa) i Stara pravoslavna crkva. Sagrađeni su saraj, most, tekija, hamam, mekteb, imaret, bezistan, hamami, medresa, te nekoliko hanova 1507. grad se prvi put pominje svojim današnjim imenom (ime od Saraj-ovasi, polje oko dvora).
Moderno doba
Građani Sarajeva, kao i ostali stanovnici Bosne i Hercegovine, 1878. godine su postali dio Austro-Ugarske, po 25. tački Berlinskog kongresa. Veći dio današnjeg centra Sarajeva je izgrađen za vrijeme Austro-Ugarske vladavine. Austrougari su učinili Sarajevo prvim gradom u Evropi koji ima tramvaj.
.png)
U tom periodu sagrađene su mnogobrojne građevine. Neke od njih koje bismo mi izdvojili su:
Hotel Evropa
Gradska tržnica
Vijećnica
Zgrada Zemaljske vlade (danas zgrada Predsjedništva BiH)
Oficirska kasina (danas Dom Armije)
Društveni dom (danas Narodno pozorište)
Evangelistička crkva (danas Akademija likovnih umjetnosti)
Prva gimnazija
Sebilj
Inat kuća
Zgrada HKD Napredak
Kino Apolo
Zemaljski muzej
Marijin dvor
Katedrala Srca Isusova
Ajas pašin dvor (hotel "Central")
Aškenaska sinagoga
Šerijatska sudačka škola (danas Fakultet islamskih nauka)
Muzički paviljon
28. juna 1914. desio se najpoznatiji događaj u Sarajevu pod austougarskom vlašću, a možda i u historiji Sarajeva. Srpski nacionalist Gavrilo Princip ustrijelio je austrougarskog prestolonasljednika Franju Ferdinanda i njegovu trudnu suprugu Sofiju, koji su u to vrijeme bili u posjeti Sarajevu. Taj događaj bio je povod za Prvi svjetski rat. Po završetku rata, potpisivanjem Versajskog mirovnog sporazuma, Austro-Ugarska je prestala postojati.
Nakon Prvog svjetskog rata, Sarajevo je postalo dijelom Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca (kasnije poznata kao Kraljevina Jugoslavija). Osim zgrade današnje Centralne banke Bosne i Hercegovine, u tom periodu nije bilo značajnijih doprinosa gradu u tom periodu. Poslije Drugog svjetskog rata, Sarajevo je postalo dijelom Socijalističke Republike Bosne i Hercegovine u Socijalističkoj Federativnoj Republici Jugoslaviji. Vrhunac razvoja Sarajeva u SFRJ su bile 14. Zimske Olimpijske Igre održane 1984. godine upravo u Sarajevu. Vučko (deminutiv od vuk) bio je zvanična maskota XIV zimskih olimpijskih igara.
